ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ЖИ НЕГІЗГЕН ПАЦИЕНТТЕРДІ ҚАШЫҚТАН БАҚЫЛАУ ЖҮЙЕЛЕРІ

Авторлар: Мухамеджанова Д.М., Сулейменова М.У.
ҒТАХР 56.07.00

Аңдатпа. Қазақстанның денсаулық сақтау жүйесіне жасанды интеллект (ЖИ) интеграциясы пациенттерді қашықтықтан бақылауды жақсарту үшін маңызды мүмкіндіктер береді, әсіресе географиялық қашықтықтардың кеңдігімен және медициналық ресурстардың біркелкі таралуымен сипатталатын елде. Медициналық көмекке қол жетімділігі шектеулі ауылдық және шалғай аймақтарда ЖИ шешімдері нақты уақыттағы денсаулық деректерін қамтамасыз ету арқылы пациенттерге күтім жасауда төңкеріс жасау мүмкіндігіне ие. Зерттеудің мақсаты – Қазақстанда пациенттерді қашықтықтан бақылау үшін ЖИ  қолданудың артықшылықтары мен кедергілерін анықтау. Зерттеуде аналитикалық әдістер, оның ішінде ЖИ негізіндегі мониторинг жүйелерін енгізуге бағытталған пилоттық жобалардың деректерін талдау қолданылды. Медициналық деректерді жинау, өңдеу және талдау үшін заманауи АТ шешімдері қолданылды, бұл осы технологиялардың тиімділігін бағалауға мүмкіндік берді. Жүргізілген пилоттық жобалар ауруханаға жатқызу санын 57%-ға және созылмалы ауруларды емдеуге кететін шығынды 33%-ға қысқартқанын көрсетті. Жасанды интеллект жүйелерін пайдалану денсаулық проблемаларын ерте кезеңде анықтауға, денсаулық сақтау мекемелеріне түсетін жүктемені азайтуға және қант диабеті, гипертония және жүрек-қан тамырлары аурулары сияқты созылмалы аурулары бар науқастардың медициналық қызметтеріне қолжетімділікті жақсартуға мүмкіндік берді. Қол жеткізілген нәтижелерге қарамастан, Қазақстанның денсаулық сақтау жүйесіне ЖИ енгізу бірқатар проблемаларға тап болып отыр, соның ішінде ауылдық жерлердегі интернет-инфрақұрылымның жеткіліксіздігі, деректердің қауіпсіздігі мәселелері және медициналық кадрларды оқыту қажеттілігі. Дегенмен, мемлекеттік қолдау және ЖИ технологияларын үздіксіз жетілдіру оларды денсаулық сақтауда қолдануды кеңейтуге мүмкіндіктер туғызады. Зерттеудің ғылыми жаңалығы Қазақстан жағдайында жасанды интеллект жүйесінің практикалық тиімділігін бағалауда, ал жұмыстың маңыздылығы емдеу нәтижелерін жақсартуда және денсаулық сақтау шығындарын азайтуда көрсетілген.

Түйін сөздер: жасанды интеллект, қашықтықтан бақылау, денсаулық сақтау, телемедицина, Қазақстан, созылмалы аурулар.