Аңдатпа. Бұл мақалада таудағы және орман өрттерін сөндіру үшін борттық шөміші бар тікұшақты пайдаланудың тиімділігін зерттелген. Мақалада өрт аймағында қарқынды конвективтік ағындар жағдайында орман өрттерін сөндіру кезінде олардан жұмыс сұйықтарын ағызу процесінде тікұшақтардың сыртқы ілмегі бойынша төгілу құрылғыларының динамикасы туралы есептелген және эксперименталды деректер келтірілген, негізгі қорытындылар мен ұсыныстар тұжырымдалған. Ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз ету және осы жағдайларда өрт сөндіру тиімділігі.

Түйін сөздер: дренаждық құрылғылар, Bambi, ВСУ-5А, өрт сөндіру тиімділігі,ақпараттық жүйе, азаматтық авиация, көлік.