ЖЫЛЫ ШАТЫРЛАРҒА АРНАЛҒАН ҮШ ҚАБАТТЫ КЕШЕНДІ ПЛИТА ЖАБЫНЫ
Аңдатпа. Орта қабаты пенополистиродан ішінде қабырғасы жоқ, басқа конструкциялардан айырмашылығы, аяз «көпірі» болып табылатын, үш қабатты темірбетон жаппа тақталары эксперименттік зерттегенде өз табиғи өлшемдерінде жүргізілді. Пенополистиролдан жасалған пластиналардың 50 және 100 мм сериялық қалыңдығын ескере отырып, тақталардың жалпы қалыңдығын 200 және 220 мм сайкестыре отырып, жабынды табақтардың екі нұсқасы қарастырылады. Тақтаның элементтерінде жарықшақтардың тұрақтылығын, иілу, […]
ҚАМБА МҰНАЙЫН СҰЙЫЛТУҒА АРНАЛҒАН ДЫБЫСТАН ЖОҒАРЫ САПТАМАНЫ ГАЗДИНАМИКАЛЫҚ ЕСЕПТЕУ
Аңдатпа. Дыбыс жылдамдығынан жоғары ағыншаға арналған отырғының газодинамикалық есептеуі қарастырылып, орталық денелі Лаваль соплосының негізгі геометриялық сипаттамалары келтірілген. Амбарлық мұнайды сұйылту үдірісінің термодинамикалық көрсеткіштері табылған. Материалдық және жылу баланс есептеулері баланстық теңдеулерді пайдалану арқылы шығарылған. Түйін сөздер: газодинамикалық есептеу, Лаваль соплосы, Амбарлық мұнай, термодинамикалық көрсеткіштер, жылу баланс есептеулері.
ЛАТЫН ӘЛІПБИІМЕН ЖАЗУ – ЕМЛЕНІ ЖЕТІК МЕҢГЕРУ
Аңдатпа. Мақалада латын графикасы және оны жаңа орфографиялық ережелер бойынша қолданудың ерекшеліктері туралы баяндалған. Түйін сөздер: латын графика, әліпби, қазақ, тіл, орфография, жазу, әріп, дыбыс, үндестік.
«ТЕКТІЛІК» ЛИНГВОКОНЦЕПТІСІНІҢ КОГНИТИВТІК МОДЕЛЬДЕРІ
Аңдатпа. Бұл мақалада орта ғасырдан бастап зерттелініп келе жатқан, қазақ тіл ғылымындағы жаңа саласының бірі «когнитология» саласы туралы қарастырылады. «Когнитология» ғылымының басты нысаны концепт ұғымы, оның халықтық таныммен, тәрбиемен байланыстыра зерттелу жолдары туралы зерттеулер мен «концепт» терминінің тіл ғылымындағы зерттелу тарихы да көрсетілген.Қазақ тіл білімі ғылымындағы когнитология ғылымының зерттелуі мен зерттеуші ғалымдар еңбектері аталып өтілген. […]
ҚАЗАҚСТАННЫҢ ӘУЕЖАЙЛАРЫНДА АВИАЦИЯЛЫҚ ҚАУІПСІЗДІК ҚЫЗМЕТІНДЕГІ ИННОВАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ЗЕРТТЕУ
Аңдатпа. Авиациялық қауіпсіздік — бұл азаматтық авиацияны заңсыз араласу әрекеттерінен қорғауға арналған шаралар, сондай -ақ адам мен материалдық ресурстар кешені.Ішкі және халықаралық бағыттарда жолаушыларды, олардың қол жүгін, авиациялық қауіпсіздік багажын тексеру ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз ету, жолаушылар мен экипаж мүшелерінің өмірі мен денсаулығын қорғау, азаматтық әуе кемелерін басып алу мен ұрлауды болдырмау мақсатында жүргізіледі. Және азаматтық […]
АЗАМАТТЫҚ АВИАЦИЯНЫҢ ҚОРШАҒАН ОРТАҒА ЖАҒЫМСЫЗ ӘСЕРІН АЗАЙТУ МАҚСАТЫНДА ОЛАРДЫ ПАЙДАЛАНУ ПРОЦЕДУРАЛАРЫН ОҢТАЙЛАНДЫРУ
Аңдатпа. Қазіргі азаматтық авиация қоршаған ортаға қолайсыз әсер етеді. Азаматтық авиация саласы қатты ластаушы болмаса да, оның кейбір нысандары әуежай мен оның айналасындағы жағымсыз әсерлердің негізгі көзі болып табылады. Сонымен қатар, әуежай аймағындағы жағымсыз әсерлер кейде рұқсат етілген шектен асып түседі. Ұшақтар қоршаған ортаға жағымсыз әсер ету мен қатар адамның денсаулығына әсер ететін дыбысты дауылдардың […]
ЖҮК ТЕРМИНАЛЫНДА ӘУЕ ЖҮКТЕРІН ӨҢДЕУ ТИІМДІЛІГІН АРТТЫРУ
Аңдатпа. Жүк ағындарын қайта тиеу және беру тиімділігін қамтамасыз ету өзекті міндет болып табылады және әуежайдың жүк терминалдарының жұмысын ұйымдастырумен тікелей байланысты. Жүк терминалдарының жұмысын оңтайландырудың заманауи әдістерінің бірі-RFID технологияларын қолдану. RFID-бұл электромагниттік беріліс арқылы деректердің үлкен көлемін сақтауға және алуға арналған және жүк терминалында жүк өңдеудің тиімділігін қамтамасыз ететін құрал. Түйін сөздер: жүк терминалы, […]
ӘУЕ КЕМЕСІНІҢ БАҒЫТЫН АНЫҚТАУ ҮШІН MEMS ТЕХНОЛОГИЯСЫН ҚОЛДАНУ
Аңдатпа. Мақалада MEMS ерекшеліктері мен оларды пилотсыз ұшу аппараттарында пайдалану үшін икемді параметрлері бар AHRS құру үшін пайдалану мүмкіндігі талданады. 3 осьті гироскоптар, акселерометрлер мен магнитометрлерге ие қазіргі заманғы MEMS жаңа нұсқаларын дұрыс қолдану кеңістіктегі ұшқышсыз ұшу аппараттарының бағдары туралы толық және дәл ақпарат бере алатындығы көрсетілген. Түйін сөздер: MEMS қосымшалары, магнитометриялық блок, инерциялық өлшеу […]
КӘСІПОРЫНДАРДЫҢ АҒЫНЫН ТӘУЕЛСІЗ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ БАҚЫЛАУ ҮШІН ҰШҚЫШСЫЗ ҰШУ АППАРАТТАРЫН ПАЙДАЛАНУ
Аңдатпа. Мақалада MEMS ерекшеліктері мен оларды пилотсыз ұшу аппараттарында пайдалану үшін икемді параметрлері бар AHRS құру үшін пайдалану мүмкіндігі талданады. 3 осьті гироскоптар, акселерометрлер мен магнитометрлерге ие қазіргі заманғы MEMS жаңа нұсқаларын дұрыс қолдану кеңістіктегі ұшқышсыз ұшу аппараттарының бағдары туралы толық және дәл ақпарат бере алатындығы көрсетілген. Түйін сөздер: MEMS қосымшалары, магнитометриялық блок, инерциялық өлшеу […]
КӘСІПОРЫНДАРДЫҢ АҒЫНЫН ТӘУЕЛСІЗ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ БАҚЫЛАУ ҮШІН ҰШҚЫШСЫЗ ҰШУ АППАРАТТАРЫН ПАЙДАЛАНУ
Аннотация. Өнеркәсіптік кәсіпорындардың есепке алынбаған ағынды суларының ластану дәрежесін бағалау үшін пилотсыз ұшу аппараттарын (ПҰA) қолданудың екі әдісі көрсетілген. Бұл кәсіпорын иесінің келісімінсіз өндіріске тәуелсіз экологиялық мониторинг жүргізу мәселесін шешеді. Түйін сөздер: Қашықтықтан зондтау, қоршаған ортаны бақылау, вегетативтік көрсеткіш, пилотсыз ұшу аппараттары, судың ластануы, өндірістік сарқынды сулар.
НАНОСПУТНИКТЕРГЕ АРНАЛҒАН ИНТЕГРАЦИЯЛАНҒАН НАВИГАЦИЯЛЫҚ ІШКІ ЖҮЙЕ
Аңдатпа. Мақалада шағын қуатты жерсеріктік навигациялық қабылдағыштардың наноспутниктерде қолданылуы зерттеледі, біріздендірілген шағын GPS модульдерінің, наноспутниктерге және біріктірілген навигациялық қабылдағыштарға арналған микроэлектромеханикалық (MEMS) инерциялық өлшеу модульдерінің техникалық сипаттамалары талданады, сондай-ақ мүмкіндіктері зерттеледі. Интеграцияланған навигациялық Ішкі жүйе инерциялық сенсорлардың шығыс сигналдары арқылы көлік құралының жағдайын, жылдамдығын және бағытын бағалау үшін қолданылады. Түйін сөздер: интеграцияланған навигациялық жүйе, Nanosat, […]
ГАЗ ТУРБИНАЛЫ ҚОЗҒАЛТҚЫШТАРДА ALLITE SUPER MAGNESIUM ҚОРЫТПАСЫН ҚОЛДАНУ
Аңдатпа. Бұл мақалада біз — allite super magnesium қарастырамыз. Қорытпаны талдай отырып, біз келесі тұжырымға келдік: жаңа қорытпаны ұшақтың газтурбиналы қозғалтқыштарында қолдануды ұсынамыз. Себебі қорытпа берік, коррозияға төзімді, жоғары температураға төзімді, қаттылығы және электр оқшаулау қасиеттері бар. Бұл allite super magnesium қорытпасы титанның салмағы мен беріктігінің жартысына тең. Сондай-ақ, ол кез-келген құрылыс материалының ең аз […]
